Mein Kind ist kein Projekt – sondern ein Mensch in Entwicklung

(Die deutsche Version des Textes steht unter der türkischen)

‍

Çocuğum bir proje değil – gelişim sürecinde bir insan

Son yıllarda birçok çocukla çalışma fırsatım oldu — ailelerde, okullarda, günlük yaşamın içinde.

Ve her defasında aynı tabloyla karşılaştım:

Enerjisiyle, yaratıcılığıyla, neşesiyle dünyayı kucaklayan çocuklar, “sistemin istediği kalıba” tam oturmadığında hemen açıklama arayışları başlıyor.

Bir çocuk biraz hareketliyse, dikkatini toplamakta zorlanıyorsa ya da duygularını güçlü ifade ediyorsa, hemen “dikkat eksikliği” veya “hiperaktivite” gibi tanımlar dolaşmaya başlıyor.

Kimi zaman da aileler, kısa sürede onlarca öneri, değerlendirme ve yönlendirmeyle karşılaşıyor; sonunda neye inanacaklarını, hangi yola başvuracaklarını bilemiyorlar.

Gözlemlediğim bir örnekte, bir çocuk düzensiz geçen okul öncesi döneminin ardından ilkokulda zorlanmaya başlamıştı:

Kurallara uymakta, dikkatini sürdürmekte, masasını düzenli tutmakta...

Ancak ailesi onu etiketlemek yerine, bütüncül bir yaklaşımla bakmayı seçti:

Beslenme, uyku, hareket, medya kullanımı ve duygusal güven.

Küçük ama kararlı değişikliklerle çocuğun davranışı da dönüşmeye başladı.

Daha sakin, daha farkında ve daha huzurlu bir hale geldi.

Bu süreç bana bir kez daha hatırlattı ki:

Çocuklar optimize edilecek projeler değil; onlar gelişim yolunda ilerleyen insanlar.

Her biri kendi mizacı, kültürel kökleri, aile yapısı ve yaşantısıyla bir bütün.

Onların tek ihtiyacı sürekli değerlendirilmek değil, anlaşılmak.

Bir Heilpraktikerin für Psychotherapie ve okul destek görevlisi olarak her gün görüyorum:

Sistemde herkes iyi niyetli — öğretmen, uzman, ebeveyn.

Ama bazen “yardım etme” çabası, çocuklar için fazla müdahaleye, hatta bir tür aşırı terapiye dönüşebiliyor.

Çocuk sürekli gözlemleniyor, sürekli düzeltiliyor, ama yeterince bırakılmıyor.

Oysa gelişim hiçbir zaman düz bir çizgide ilerlemez.

Vera F. Birkenbihl’in dediği gibi:

“Hatalar, en ilginç öğretmenlerdir.”

Bir çocuğun hata yapması, uyarı değil, yaşamın ta kendisidir — öğrenmenin bir parçası, büyümenin doğal akışıdır.

Bu yüzden çağrım şu:

Çocuklara yeniden güvenelim.

Zaman tanıyalım.

Onlara “yanlışsın” değil, “anlaşılıyorsun” duygusunu verelim.

Çünkü her çocuk, olduğu gibi kabul edildiğinde değişmeye başlar.

Prof. Dr. Gerald Hüther’in de dediği gibi:

“Çocukların öğütlere değil, heyecana ihtiyaçları vardır.”

Ve Mevlana’nın bilge sözleriyle tamamlayalım:

‍

“Bir kimseyi olduğu gibi kabul edersen, o kimse değişmeye başlar.”

‍

Und hier die Übersetzung auf Deutsch: 

‍

In den letzten Jahren durfte ich viele Kinder begleiten – in Familien, in Schulen, im Alltag.

Und immer wieder sehe ich das Gleiche: Kinder, die voller Energie, Kreativität und Lebensfreude sind, geraten schnell in Erklärungsnot, sobald sie nicht in das gewünschte Raster passen.

Ein Kind, das impulsiv reagiert, sich schlecht konzentrieren kann oder laut ist, wird oft sofort als „auffällig“ bezeichnet.

Begriffe wie „Förderbedarf“ oder „ADHS-Verdacht“ fallen schnell.

Und manchmal werden Eltern mit so vielen Empfehlungen, Diagnosen und Konzepten überhäuft, dass sie kaum noch wissen, wo ihnen der Kopf steht.

Ich erinnere mich an ein Beispiel aus meiner Arbeit:

Ein Junge hatte durch die Corona-Pandemie nur eine kurze und unregelmäßige Kindergartenzeit erlebt.

Dadurch fehlte ihm die nötige Konstanz, um Routinen und Regeln zu verinnerlichen.

Als er in die Schule kam, fiel es ihm schwer, sich zu konzentrieren und seine Impulse zu steuern.

Statt vorschnell eine Diagnose zu suchen, entschieden sich seine Eltern, ganzheitlich hinzuschauen:

Sie achteten auf Ernährung, Medienkonsum, Schlaf, Bewegung und emotionale Sicherheit.

Mit kleinen, aber konsequenten Veränderungen – weniger Zucker, feste Strukturen, mehr Bewegung und Achtsamkeit – begann sich vieles zu verändern.

Das Kind wurde ruhiger, aufmerksamer, ausgeglichener.

Diese Erfahrung hat mir wieder einmal gezeigt:

Kinder sind keine Projekte, die man optimieren muss.

Sie sind Menschen in Entwicklung – mit Temperament, Herkunft, Kultur, individuellen Bedürfnissen und Emotionen.

Sie brauchen keine ständige Bewertung, sondern Verständnis, Beziehung und ehrliche Zuwendung.

Als Heilpraktikerin für Psychotherapie und Schulbegleiterin sehe ich täglich, wie viel Druck im System herrscht – auf beiden Seiten.

Lehrkräfte wollen helfen, Eltern wollen verstehen, Fachkräfte wollen unterstützen.

Doch manchmal führt das gut Gemeinte zu einer Art Übertherapie:

Kinder werden zu sehr beobachtet, zu stark reguliert und zu wenig gelassen.

Dabei vergessen wir, dass Entwicklung niemals linear verläuft.

Wie Vera F. Birkenbihl einmal sagte:

„Fehler sind die interessantesten Lehrer.“

Wenn Kinder Fehler machen, ist das kein Alarmzeichen – es ist Leben, Lernen, Wachsen.

Deshalb mein Appell:

Lasst uns wieder mehr Vertrauen in Kinder haben.

Lasst uns aushalten, dass Entwicklung Zeit braucht.

Lasst uns ihnen nicht das Gefühl geben, dass sie falsch sind, nur weil sie anders lernen oder fühlen.

Denn jedes Kind verdient das Gefühl, so angenommen zu sein, wie es ist – nicht, wie es sein soll.

Oder wie Prof. Dr. Gerald Hüther es formuliert:

„Kinder brauchen Begeisterung, keine Belehrung.“

Und um mit den Worten von Mevlânâ Celâleddîn Rûmî zu schließen:

„Wenn du einen Menschen so annimmst, wie er ist, beginnt er sich zu verändern.“

‍

‍